Βιοτεχνία γουναρικών,Γεωργία - Αμπελουργία,Κτηνοτροφία

Οικονομία

Την εποχή της ακμής της η Σιάτιστα αριθμούσε πάνω από 12.000 κατοίκους. Αυτό το μαρτυρεί τόσο η έκτασή της όσο και ο αριθμός των σπιτιών, των ενοριών κ.λ.π. τον καιρό εκείνο. Ένας τέτοιος πληθυσμός δεν μπορούσε φυσικά να εξυπηρετηθεί οικονομικά με τα λίγα και φτωχά χωράφια, αλλά ούτε η αμπελουργία και η κτηνοτροφία στάθηκαν ικανές να απορροφήσουν όλο το εργατικό τους δυναμικό. Γι’ αυτό οι κάτοικοί της αναζήτησαν άλλους τρόπους για να ζήσουν, τη βιοτεχνία και το εμπόριο. Κάτω από τους όρους αυτούς η κοινωνική και οικονομική διάρθρωση της Σιάτιστας διαμορφώθηκε σιγά σιγά σε αστική. Η αμπελουργία ήταν τότε ο κυριότερος κλάδος της γεωργίας, αλλά οι περισσότεροι αμπελουργοί ήταν συγχρόνως και κατά κύριο λόγο έμποροι ή βιοτέχνες. Όσο για την κτηνοτροφία περιοριζόταν πάντοτε, όπως και στις μέρες μας, στη συντήρηση αιγοπροβάτων.

Ο αστικός χαρακτήρας της Σιάτιστας την χαρακτηρίζει από πολύ παλιά ως πόλη. Στην εποχή ακόμη της Τουρκοκρατίας την ώθησε στο εμπόριο και τη βιοτεχνία. Αργότερα και μέχρι το 1940 την ανάγκασε να αναπτύξει την επεξεργασία των φύλλων του καπνού. Ο αστικός αυτός χαρακτήρας είχε σαν συνέπεια το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του πληθυσμού της υποαπασχολούνταν πάντοτε και αναγκαζόταν να ζητά διέξοδο στη μετανάστευση, επί τουρκοκρατίας στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, στις αρχές του αιώνα μας την Αμερική και αργότερα στην Αυστραλία και μεταπολεμικά στην Αμερική, την Αυστραλία και τη Γερμανία.

Στις μέρες μας οι περισσότεροι κάτοικοί της ασχολούνται κατά κύριο λόγο με την κατεργασία της γούνας, οι υπόλοιποι με την αμπελουργία, λιγότεροι με την κτηνοτροφία και με τα άλλα επαγγέλματα.

Βιοτεχνία γουναρικών 

Η επεξεργασία και το εμπόριο των γουναρικών στη Σιάτιστα άρχισαν, σύμφωνα με την παράδοση, στο τέλος του 16ου αιώνα. Οι πραματευτάδες με τα καραβάνια τους μετέφεραν τα γουναρικά στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης, αφού πρώτα τα επεξεργάζονταν και τα έραβαν με τα υποτυπώδη εργαλεία της εποχής. Η εμπορική αυτή κίνηση σταμάτησε, όπως είδαμε και παραπάνω με την οικονομική καταστροφή της Αυστρίας, όπου πολλοί Σιατιστινοί διατηρούσαν εμπορικούς οίκους.

Με την εμφανιζόμενη κρίση στην Ευρώπη στις αρχές του 20ού αιώνα μεταναστεύουν πολλοί νέοι στην Αμερική, αρκετοί από τους οποίους ασχολούνται με τη γούνα. Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο αρκετοί Σιατιστινοί μετανάστευσαν στην Αμερική, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου εργάστηκαν είτε ως εργάτες είτε ως έμποροι και σιγά σιγά άρχισαν να μεταφέρουν ένα μέρος της επεξεργασίας της γούνας στη Σιάτιστα, όπου εμφανίζονται και οι πρώτες βιοτεχνίες επεξεργασίας και μεταποίησης αποκομμάτων. Χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι ότι οι Σιατιστινοί συγκέντρωναν από τα εργοστάσια ή τα εργαστήρια στα οποία εργάζονταν τα αποκόμματα που περίσσευαν από την επεξεργασία ολόκληρων γουνοφόρων τμημάτων, τα έστελναν στη Σιάτιστα όπου συρράφονταν και έτοιμα υφάσματα πλέον προωθούνταν στο εξωτερικό για πώληση. Έτσι δημιουργήθηκαν οι πρώτες σοβαρές μεταπολεμικές επιχειρήσεις, οι οποίες μάλιστα είχαν και το αποκλειστικό προνόμιο επεξεργασίας μαζί με τη Καστοριά.

Σήμερα έχουν ιδρυθεί μονάδες επεξεργασίας δερμάτων αλλά και μονάδες εκτροφής γουνοφόρων ζώων, για να μην ανατρέπεται η οικολογική ισορροπία.

Γεωργία - Αμπελουργία

Από πολύ παλιά ασχολήθηκαν οι κάτοικοι της Σιάτιστας με την αμπελουργία. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις της παλιά ανέρχονταν σε 15.000 στρέμματα, ενώ σήμερα δεν υπερβαίνουν τις 3.000 στρέμματα. Η άριστη ποιότητα των σιατιστινών κρασιών οφείλεται στα πετρώδη εδάφη, όπου καλλιεργείται η άμπελος. Ο Άγγλος περιηγητής Lake, που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1805, διαπιστώνει ότι “Οι Σιατιστείς κατασκευάζουν εν είδος κρασιού εκ των αρίστων της Ρουμελίας”. Το κρασί αποτελούσε εμπορεύσιμο είδος από παλιά.

Οι αμπελουργοί φυλάγουν τα κρασιά τους σε κατώγια για πολλά χρόνια. Ονομαστό είναι το “ηλιαστό” κρασί της Σιάτιστας, που προέρχεται από ποικιλία μαύρων μοσχοστάφυλων, που τα ηλιάζουν μέχρι και δύο μήνες. Επίσης από τα τσίπουρα παράγεται η πολύ καλή ρακή (τσίπουρο) της Σιάτιστας.

Η καπνοκαλλιέργεια, που μαζί με την αμπελουργία αποτελούσε προπολεμικά σημαντικό κλάδο της οικονομίας, βρίσκεται σήμερα σε πλήρη ύφεση και τείνει να εκλείψει.

 Κτηνοτροφία

Η περιοχή της Σιάτιστας έχει 70.000 στρέμματα βοσκοτόπων και 15.000 στρέμματα δάσους (περιοχή Τσερβένας, Μπούρινου). Λίγοι μόνο κάτοικοί της ασχολούνται με την κτηνοτροφία και ο αριθμός των αιγοπροβάτων, αν δε μειώνεται, παραμένει σταθερός τα τελευταία χρόνια. Η αιτία θα πρέπει να αναζητηθεί για άλλη μια φορά στην ύπαρξη της γούνας.

wikipedia