Θάλεια Φλωρά-Καραβία 1871-1960, Ζωγράφος
ΘΑΛΕΙΑ ΦΛΩΡΑ-ΚΑΡΑΒΙΑ Η ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ
Η Θάλεια Φλωρά-Καραβία (Σιάτιστα, 1871 – Αθήνα, 1960) ήταν μία από τις πρωτοπόρους ελληνίδες ζωγράφους.
Ο βίος της
Η Φλωρά-Καραβία αποφοίτησε από το Ζάππειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης το 1888 και προσπάθησε να σπουδάσει ζωγραφική στο Σχολείο των Τεχνών (την μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών), αλλά το ίδρυμα αρνήθηκε να την δεχθεί επειδή επρόκειτο για γυναίκα. Έτσι, η ζωγράφος σπούδασε ζωγραφική στο Μόναχο, κοντά στον Γύζη και τον Ιακωβίδη, και κατόπιν στο Παρίσι.
Το 1898 ξαναγύρισε στην Κωνσταντινούπολη, για να ασχοληθεί επαγγελματικά πλέον με την ζωγραφική. Από το 1907 και για περισσότερα από τριάντα χρόνια, έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου παντρεύτηκε τον Νίκο Καραβία, εκδότη της ελληνικής εφημερίδας Εφημερίς. Στην Αλεξάνδρεια ίδρυσε και διηύθυνε σχολή ζωγραφικής, με σημαντική απήχηση στην τότε ελληνική παροικία της πόλης.
Κατά την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων, ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό στις εκστρατείες του, ως ανταποκρίτρια της εφημερίδας που εξέδιδε ο σύζυγός της, και απεικόνισε πάμπολλα πολεμικά στιγμιότυπα σε σχέδια με κάρβουνο, κιμωλία και παστέλ. Τις εμπειρίες της από τα γεγονότα της εποχής εκείνης τις περιέγραψε αργότερα στο βιβλίο της Εντυπώσεις από τον πόλεμο του 1912-1913: Μακεδονία-Ήπειρος (τυπ. Μωυσιάδου-Μάρδα, Αθήνα 1936). Ακολούθησε επίσης τον Ελληνικό Στρατό στην Μικρά Ασία (1918–1922). Τέλος, αποθανάτισε σκηνές από τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940–1941.
Στην Ελλάδα επέστρεψε οριστικά με τον σύζυγό της το 1939. Πέθανε πλήρης ημερών στην Αθήνα το 1960.
Το έργο της
Το έργο της ζωγράφου ξεπερνά τους 2.500 πίνακες. Πέρα από τις πολεμικές απεικονίσεις, η Φλωρά-Καραβία έγινε εξίσου γνωστή και για τα 500 περίπου πορτρέτα της. Ανάμεσα στις διασημότητες που σχεδίασε περιλαμβάνονται ο ποιητής Κ. Π. Καβάφης, η συγγραφέας Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, κ.ά. Εικονογράφησε επίσης βιβλία και ασχολήθηκε και με την δημοσιογραφία.
Γενικώς, το έργο της Φλωρά-Καραβία εντάσσεται στην λεγόμενη «ακαδημαϊκή Σχολή του Μονάχου», αλλά οι πίνακές της έχουν πολύ από το φως και το χρώμα που χαρακτηρίζει τους ιμπρεσιονιστές. «Εργάζομαι εμπρεσιονιστικά (sic)», είχε πει η ίδια σε μία συνέντευξή της το 1955. Εντούτοις, στα τελευταία της έργα μετά τον πόλεμο, δείχνει ότι προσπέρασε και τον ιμπρεσιονισμό, για να στραφεί προς τον εξπρεσιονισμό.
Για την προσφορά της στην ζωγραφική, τιμήθηκε με το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών το 1945 και με τον Σταυρό Ταξιαρχών του Τάγματος της Ευποιίας το 1954.
Έργα της εκτίθενται στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, στην Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων, στην Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ (Μέτσοβο), και αλλού.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Σιατιστέων μνήμη, λέυκωμα συλλόγου Σιατιστέων Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1972.
Η Θεσσαλονίκη του 1921 μέσα από τα σχέδια της Θάλειας Φλωρά-Καραβία, Δήμος Θεσσαλονίκης, Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1991
Γιάννης Βουτσινάς, 56 έλληνες ζωγράφοι μιλούν για την τέχνη τους, Γκοβόστης, Αθήνα 2000,
Μανώλης Γιαλουράκης, Η Αίγυπτος των Ελλήνων, β΄ έκδοση. Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2006,
Δέσποινα Τσουργιάννη, «Η ζωγράφος Θάλεια Φλωρά-Καραβία (1871-1960)», μονογραφία. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2005,
wikipedia.org
Ντοκιμαντέρ: Θάλεια Φλωρά-Καραβία, η ζωγράφος της απελευθέρωσης (προβολή) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)